Nieuws

Het jaarverslag 2023 is gepubliceerd. In ons jaarverslag geven wij verhalen achter de cijfers over rechtsbijstand, de wettelijke schuldsanering, tolken en vertalers. Verhalen van mensen die rechtsbijstand nodig hadden, dit zelf niet konden betalen en door gesubsidieerde rechtsbijstand toch de hulp kregen die ze nodig hadden. Sociaal advocaten en mediators vertellen hierover. Bewindvoerders, tolken en vertalers komen hiernaast aan het woord over de mensen die zij ondersteunden.

Burgers die rechtsbijstand nodig hebben, maar niet krijgen vanwege vermeende zelfredzaamheid, onderschatting van (juridische) complexiteit en/of ontbreken van voorliggende voorziening, kunnen via de Regeling adviestoevoeging zelfredzaamheid (Ratz) toch rechtsbijstand krijgen. Deze tijdelijke regeling startte op 1 juli 2021 en wordt opnieuw verlengd met een jaar, van 1 april 2024 tot 1 april 2025.

Publicatie van de verlengde regeling in de Staatscourant volgt op korte termijn.

De huidige wet- en regelgeving gaat er vanuit dat er alleen gesubsidieerde rechtsbijstand nodig is als een zaak feitelijk of juridische complex is. Toch is dit volgens de adviescommissie Zelfredzaamheid Rechtshulp en Rechtsbijstand niet allesbepalend voor de noodzakelijke inzet van een advocaat. Iedereen kan in een situatie terechtkomen waarin het doenvermogen is verminderd. De adviescommissie adviseert om aandacht te hebben voor de context- en persoonsgebonden factoren, zodat meer maatwerk mogelijk wordt. Uit de signalen van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) bleek dat er onvolkomenheden bestaan in wet- en regelgeving en/of de mogelijkheden tot het verlenen van rechtshulp en (gefinancierde) rechtsbijstand in zaken waar zelfredzaamheid van burgers wordt verondersteld, maar dit tot problemen voor burgers leidt. De Nederlandse orde van advocaten (NOvA), het Juridisch Loket en de Raad voor Rechtsbijstand (Raad), de opdrachtgevers, onderschrijven deze en de andere conclusies uit het rapport van de adviescommissie. Gezamenlijk overhandigden zij vandaag het rapport en hun bestuurlijke reactie aan de minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind.

De Raad organiseert online scholingsbijeenkomsten voor bij de Raad ingeschreven advocaten en mediators. Bijzondere onderwerpen en zaken die volgen uit eerdere steekproeven en het dagelijks proces krijgen een plaats in het programma. Ook behandelen wij het gebruik van Mijn RvR en de Kenniswijzer.

De Raad voor Rechtsbijstand betreurt het dat voor een deel van de gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire aanvragen voor een advocaat zijn afgewezen. Juist voor mensen in deze situaties wil de Raad zorgen voor goede rechtsbijstand.

In 2022 heeft onderzoeksbureau Significant Public bijgaand evaluatieonderzoek uitgevoerd naar de werking van de maatregel kostenverhaal draagkrachtige veroordeelde. Deze maatregel is per 1 maart 2017 opgenomen in de Wet op de rechtsbijstand. De wetgever heeft met deze maatregel willen bewerkstelligen dat de Raad de rechtsbijstandskosten van veroordeelden, aan wie ambtshalve een toevoeging was verleend, kan terugvorderen als blijkt dat zij draagkrachtig waren. Bij de introductie van de maatregel is door de Raad met het ministerie van J&V afgesproken dat er na een aantal jaar een onafhankelijke evaluatie van de maatregel zou plaatsvinden. Deze evaluatie ziet op de periode van 1 maart 2017 t/m 2021.

Het jaarverslag 2022 is gepubliceerd. Hiermee doen wij verslag van de ontwikkelingen en werkzaamheden die het afgelopen jaar bij de Raad voor Rechtsbijstand hebben plaatsgevonden.

De hulphond wijkt niet van zijn zijde en gaat pas liggen als ze voelt dat het ok is voor haar baasje. Hypersensitief voor zijn gemoedstoestand en zijn behoefte, staat de hond hem terzijde. “Valeria en ik letten op elkaar. Ze voelt mij aan en ruikt mijn onrust. Ze spiegelt mijn onrustige gedrag, maakt me ervan bewust en helpt me zo om weer rustig te worden.” Edwin kijkt liefdevol naar zijn hulphond Valeria. “Het was een enorme opgave om haar te krijgen. Verloren tijd die niet terugkomt, waarin mijn leven als het ware op pauze stond. Maar intussen kan ik me een leven zonder haar niet meer voorstellen. Door haar sta ik weer zelfstandig in het leven en kan ik de dagelijkse activiteiten als vader en echtgenoot beter aan.”

Donderdag 30 maart vond de werkconferentie ‘Rechtsbijstand bij de tijd’ plaats in MediaPlaza in Utrecht. Tijdens deze conferentie kwamen 280 professionals uit het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand bijeen om met elkaar te praten over de vormgeving van het stelsel. Irene Nijboer, directeur/bestuurder van de Raad voor Rechtsbijstand benadrukte dat de Raad staat voor “Passende rechtsbijstand: in verbinding met burgers én met advocaten en mediators”.

Burgers die rechtsbijstand nodig hebben, maar niet krijgen vanwege vermeende zelfredzaamheid, onderschatting van (juridische) complexiteit en/of ontbreken van voorliggende voorziening, kunnen via de Regeling adviestoevoeging zelfredzaamheid (Ratz) toch rechtsbijstand krijgen. Deze tijdelijke regeling startte op 1 juli 2021 en wordt voor een tweede keer verlengd met een jaar vanaf 1 april 2023, tot 1 april 2024.