Nieuws

De Raad voor Rechtsbijstand betreurt het dat voor een deel van de gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire aanvragen voor een advocaat zijn afgewezen. Juist voor mensen in deze situaties wil de Raad zorgen voor goede rechtsbijstand.

In 2022 heeft onderzoeksbureau Significant Public bijgaand evaluatieonderzoek uitgevoerd naar de werking van de maatregel kostenverhaal draagkrachtige veroordeelde. Deze maatregel is per 1 maart 2017 opgenomen in de Wet op de rechtsbijstand. De wetgever heeft met deze maatregel willen bewerkstelligen dat de Raad de rechtsbijstandskosten van veroordeelden, aan wie ambtshalve een toevoeging was verleend, kan terugvorderen als blijkt dat zij draagkrachtig waren. Bij de introductie van de maatregel is door de Raad met het ministerie van J&V afgesproken dat er na een aantal jaar een onafhankelijke evaluatie van de maatregel zou plaatsvinden. Deze evaluatie ziet op de periode van 1 maart 2017 t/m 2021.

Het jaarverslag 2022 is gepubliceerd. Hiermee doen wij verslag van de ontwikkelingen en werkzaamheden die het afgelopen jaar bij de Raad voor Rechtsbijstand hebben plaatsgevonden.

De hulphond wijkt niet van zijn zijde en gaat pas liggen als ze voelt dat het ok is voor haar baasje. Hypersensitief voor zijn gemoedstoestand en zijn behoefte, staat de hond hem terzijde. “Valeria en ik letten op elkaar. Ze voelt mij aan en ruikt mijn onrust. Ze spiegelt mijn onrustige gedrag, maakt me ervan bewust en helpt me zo om weer rustig te worden.” Edwin kijkt liefdevol naar zijn hulphond Valeria. “Het was een enorme opgave om haar te krijgen. Verloren tijd die niet terugkomt, waarin mijn leven als het ware op pauze stond. Maar intussen kan ik me een leven zonder haar niet meer voorstellen. Door haar sta ik weer zelfstandig in het leven en kan ik de dagelijkse activiteiten als vader en echtgenoot beter aan.”

Donderdag 30 maart vond de werkconferentie ‘Rechtsbijstand bij de tijd’ plaats in MediaPlaza in Utrecht. Tijdens deze conferentie kwamen 280 professionals uit het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand bijeen om met elkaar te praten over de vormgeving van het stelsel. Irene Nijboer, directeur/bestuurder van de Raad voor Rechtsbijstand benadrukte dat de Raad staat voor “Passende rechtsbijstand: in verbinding met burgers én met advocaten en mediators”.

Burgers die rechtsbijstand nodig hebben, maar niet krijgen vanwege vermeende zelfredzaamheid, onderschatting van (juridische) complexiteit en/of ontbreken van voorliggende voorziening, kunnen via de Regeling adviestoevoeging zelfredzaamheid (Ratz) toch rechtsbijstand krijgen. Deze tijdelijke regeling startte op 1 juli 2021 en wordt voor een tweede keer verlengd met een jaar vanaf 1 april 2023, tot 1 april 2024.

Goede voorbeelden uit de rechtspraktijk delen en gebruiken is een bewezen effectieve manier om te werken aan kwaliteit van dienstverlening. Goede voorbeelden geven houvast en kunnen worden ingezet als geheugensteun. En kunnen helpen in de communicatie met de cliënt. Ook in de sociale advocatuur kennen we de voordelen hiervan. De afgelopen periode zijn ervaren en gespecialiseerde sociaal zekerheidsrechtadvocaten aan de slag gegaan met het opstellen van een eerste versie behandelrichtlijnen voor WIA-zaken binnen het sociaal zekerheidsrecht. En ze zijn klaar voor gebruik!

Burgers die rechtsbijstand nodig hebben maar dat niet krijgen omdat de Wet op de rechtsbijstand ervan uitgaat dat zij zelfredzaam zijn, kunnen via de tijdelijke Regeling adviestoevoeging zelfredzaamheid toch rechtsbijstand krijgen. Deze regeling is door de minister voor Rechtsbescherming in 2021 ingesteld na signalen van de Vereniging Sociale Advocaten Nederland (VSAN) en is een gezamenlijke aanpak van de Raad voor Rechtsbijstand met het Juridisch Loket en de Nederlandse orde van advocaten (NOvA). Een recentelijk benoemde onafhankelijke adviescommissie onder leiding van prof. dr. mr. Ymre Schuurmans, hoogleraar staats- en bestuursrecht bij de Universiteit Leiden, brengt op basis van onderzoek door het Kenniscentrum van de Raad voor Rechtsbijstand advies uit over waar zaken waarvoor onder deze regeling rechtsbijstand kon worden verleend in de toekomst het beste belegd kunnen worden.

Toegang tot het recht en het verkrijgen van informatie, advies en ondersteuning en rechtsbijstand bij een geschil, ook voor financieel minder draagkrachtigen is een belangrijke voorwaarde voor een goed functionerende rechtsstaat en van groot belang voor het vertrouwen van burgers in die rechtsstaat. Hierover sprak de minister voor Rechtsbescherming woensdag 30 november jl. met de Nederlandse orde van advocaten (NOvA), de Mediatorsfederatie Nederland (MfN), het Juridisch Loket en de Raad voor Rechtsbijstand. De organisaties ondersteunen gezamenlijk de uitgangspunten van de nieuwe fase in de stelselvernieuwing en vragen het ministerie om betrokken te zijn bij de verdere uitwerking in maatregelen. Daarbij staat het burgerperspectief steeds voorop: in gezamenlijkheid mensgerichte diensten verlenen voor een duurzaam stelsel dat aantoonbaar werkt voor mensen.

Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, bracht maandag 28 november jl. een werkbezoek aan het hoofdkantoor van de Raad voor Rechtsbijstand (hierna: de Raad) in ’s-Hertogenbosch. In een voortdurend veranderende en complexe maatschappij geeft de Raad uitvoering aan de hem opgedragen wettelijke taak op het gebied van rechtsbijstand, schuldsanering en tolken en vertalers. Daarbij staat de burger centraal en werkt de Raad aan een mensgerichte uitvoering. De minister kreeg een kijkje in een aantal werkprocessen binnen de Raad waarbij het draait om contact met burgers die gesubsidieerde rechtsbijstand nodig hebben en dienstverleners die deze bieden. Zo luisterde minister Weerwind mee met een gesprek tijdens de telefonische helpdesk van het Financieel Klantencentrum en besprak hij actief een geanonimiseerde casus met de medewerkers. De minister complimenteerde de Raad met deze manier van reflectie; kenmerk van een echt gezamenlijk lerende organisatie.

Lees meer…