Subsidieverlening rechts- en wetswinkels verruimd
Op verzoek van de staatssecretaris Rechtsbescherming heeft de Raad voor Rechtsbijstand een nieuwe subsidieregeling voor rechts- en wetswinkels vastgesteld. Via deze nieuwe regeling kan de Raad meer rechts- en wetswinkels van subsidie voorzien en ook hogere bedragen toekennen, onder meer afhankelijk van het aantal rechtzoekenden dat geholpen wordt.
Op deze pagina informeren wij u over de achtergronden van de verruiming, de voorwaarden die vanaf 1 januari 2025 gelden voor de verlening van subsidie en de wijze waarop de subsidie kan worden aangevraagd.
Subsidievoorwaarden
De regeling biedt een subsidiemogelijkheid aan kleine, middelgrote en grote rechts- en wetswinkels. In de voorwaarden maakt de Raad onderscheid tussen een basissubsidie en een extra subsidie.
Basissubsidie
Iedere rechts- en wetswinkel in Nederland die aan voorwaarden voor de basissubsidie voldoet, komt in aanmerking voor een bijdrage van €2.500. Hiervoor dient een rechts- en wetswinkel jaarlijks minimaal 50 rechtzoekenden van advies te voorzien. Ook dient de rechts- en wetswinkel onder andere aantoonbaar te investeren in de kwaliteit van de dienstverlening via het werken in overeenstemming met een kwaliteitsprotocol, lid te zijn van de Nederlandse Vereniging van Rechtswinkels of een vergelijkbare koepelorganisatie.
Extra subsidie
De hoogte van de extra subsidie hangt af van het aantal rechtzoekenden dat de rechts- en wetswinkel bedient. Ook vraagt de Raad van deze rechts- en wetswinkels aanvullend onder andere dat zij overwegend werken met studenten, en een actieve relatie bevorderen met een onderwijsinstelling.
Voorziet een rechts- en wetswinkel meer dan 100 rechtzoekenden van inhoudelijk advies, dan kan de subsidie oplopen. De extra subsidiebedragen zijn als volgt opgebouwd:
- een bedrag van €2.000 indien de rechts- en wetswinkel op jaarbasis tussen de 100 en 199 rechtzoekenden van rechtshulp voorziet;
- een bedrag van €5.000 indien de rechts- en wetswinkel op jaarbasis tussen de 200 en 499 rechtzoekenden van rechtshulp voorziet;
- een bedrag van €9.500 indien de rechts- en wetswinkel op jaarbasis tussen de 500 en 999 rechtzoekenden van rechtshulp voorziet;
- een bedrag van €14.000 indien de rechts- en wetswinkel op jaarbasis 1.000 of meer rechtzoekenden van rechtshulp voorziet.
Subsidieplafond
Voor de extra subsidie is een subsidieplafond van toepassing. Dat houdt in dat het bedrag dat resteert na toekenning van alle basissubsidies, beschikbaar is voor de extra subsidie. De beschikbare extra subsidie wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van de aanvragen, totdat het plafond is bereikt.
Vraagt u voor het eerst subsidie aan?
Rechts- en wetswinkels die voor het eerst subsidie aanvragen bij de Raad, komen in het eerste jaar van subsidiëring alleen in aanmerking voor de basissubsidie. Mede hierdoor verwachten wij dat het totaalbedrag het eerste jaar voldoende is om ook alle aanvragen voor extra subsidie te kunnen voldoen.
Ontving u al subsidie? Dan geldt het overgangsrecht
Rechts-en wetswinkels die (nog) niet aan de voorwaarden voor de subsidie voldoen, maar die in 2024 al subsidie van de Raad ontvingen, behouden uit hoofde van overgangsrecht in 2025 minimaal recht op het ontvangen subsidiebedrag in 2024. Ook in 2026 kunnen die rechts- en wetswinkels nog aanspraak maken op het subsidiebedrag van 2024. Vanaf 1 januari 2027 moet alle rechts- en wetswinkels aan de onderhavige subsidievoorwaarden voldoen en stopt het overgangsrecht.
Voor de overige voorwaarden verwijzen we u naar de subsidieregeling.
Aanvragen subsidie 2025
Rechts- en wetswinkels kunnen gezien de ingangsdatum van deze subsidieregeling vanaf nu tot 1 maart 2025 een aanvraag indienen voor subsidie in 2025. De Raad neemt op uiterlijk 1 april 2025 een besluit op het verzoek. Voor de aanvraag dienen rechts- en wetswinkels gebruik te maken van het aanvraagformulier (pdf, 155 kB).
Download het aanvraagformulier (pdf, 155 kB)
Aanvragen subsidie 2026
Voor de subsidieaanvraag en – verlening 2026 gelden de termijnen zoals genoemd in de regeling. Dat houdt in dat de rechts- en wetswinkels tussen 15 september 2025 en (uiterlijk) 15 november 2025 een subsidieaanvraag kan doen. Vervolgens zal de Raad vóór 31 januari 2026 een besluit nemen op het verzoek.
Waarom deze verruiming?
De laatste jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor het belang van de toegang tot het recht en de rol van de eerstelijn daarin. De aanvullende rol die rechts- en wetswinkels daarbij op onder meer het Juridisch Loket en de Sociaal Raadslieden bieden, wordt als zeer waardevol beschouwd.
Vanwege een dreigend tekort aan sociaal advocaten is er ook het grote belang van recht- en wetswinkels als kweekvijver voor de sociale advocatuur. Van oudsher draaien veel rechts- en wetswinkels op de inzet van studenten. Via het werk in rechts- en wetswinkels doen studenten werkervaring op en komen ze in aanraking met de sociale advocatuur en andere sociaal juridische hulpverlening.
De bestaande subsidie voor rechtswinkels was sinds 2009 niet geïndexeerd en niet alle rechtswinkels kwamen voor deze subsidie in aanmerking. Hierdoor konden slechts 33 rechtswinkels van de subsidie gebruik maken. De regeling voor deze subsidie is zodanig gewijzigd dat alle circa 100 rechtswinkels in Nederland ervoor in aanmerking kunnen komen.
Voorgaande ontwikkelingen hebben de staatssecretaris Rechtsbescherming ertoe gebracht het subsidiebudget voor rechts- en wetswinkels op te hogen van ruim €100.000 naar meer dan €500.000. Beoogd is dat die verruiming ertoe leidt dat rechts- en wetswinkels in elk geval de komende vijf jaar meer invulling kunnen gaan geven aan zowel de rechtshulpverlening als de kweekvijverfunctie voor de sociale advocatuur.
